Rèn luyện tác phong làm việc khoa học là một trong những yếu tố hết sức quan trọng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mỗi cán bộ, đảng viên, thực tiễn cho thấy, có những cán bộ, đảng viên có kiến thức chuyên môn, năng lực, nhiệt tình, trách nhiệm; có kỹ năng, nghiệp vụ nhưng tác phong làm việc không hợp lý, không khoa học cũng sẽ tác động rất lớn đến hiệu quả công việc và chất lượng thực hiện nhiệm vụ không cao. Đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, sinh thời, Người rất coi trọng phong cách làm việc khoa học, theo Người làm việc khoa học là phải giờ nào việc nấy, chấp hành đúng giờ giấc, biết tôn trọng thời giờ của người khác, tránh lối làm việc tùy tiện, bạ đâu hay đó. Người kịch liệt phê phán lối làm việc “bàn giấy” trong “bốn bức tường”, “chỉ tay năm ngón”. Vì vậy, Người yêu cầu mỗi cán bộ, công chức khi giải quyết một công việc gì đó phải tiến hành điều tra, nghiên cứu để nắm việc, nắm người, nắm tình hình cụ thể. Thường xuyên nhắc nhở cán bộ, công chức rằng “óc phải nghĩ, mắt phải trông, tai phải nghe, miệng phải nói, chân phải đi, tay phải làm” để điều tra, nghiên cứu thật kỹ, thu thập đầy đủ, chính xác và nắm chắc tình hình thực tế.

Người luôn yêu cầu cán bộ, đảng viên phải xây dựng tác phong khoa học, “cách làm việc có khoa học” và chính Người cũng là tấm gương sáng về tác phong làm việc khoa học cho toàn Ðảng, toàn dân ta học tập và noi theo. Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc học tập và làm theo phong cách làm việc khoa học, đổi mới của Hồ Chí Minh, Chi bộ Văn phòng lựa chọn nội dung sinh hoạt chuyên đề Quý III năm 2021 học tập và làm theo tư tưởng của Bác về “Tác phong làm việc khoa học”.

NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ:

1. Tác phong làm việc khoa học của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc hết sức khoa học, luôn tìm tòi, đổi mới để đạt hiệu quả và chất lượng cao nhất. Điều này được thể hiện ở những điểm sau:

- Làm việc gì cũng luôn đi sâu đi sát, nghiên cứu, điều tra, khảo sát kỹ lưỡng:

Trước khi đưa ra bất kỳ một quyết định, giải pháp nào, Chủ tịch Hồ Chí Minh đều dựa trên cơ sở khoa học, thực tiễn chắc chắn, có độ tin cậy cao. Người không quyết định theo cảm tính, chủ quan, mà nghe nhiều bên, có phân tích, xem xét, đánh giá một cách khách quan rồi mới đưa ra quyết định cuối cùng. Người nói: “So đi sánh lại, phân tích rõ ràng là cách làm việc có khoa học”. Phong cách làm việc khoa học đòi hỏi “gặp mỗi vấn đề, ta phải đặt câu hỏi: Vì sao có vấn đề này? Xử trí như thế này, kết quả sẽ ra sao? Phải suy tính kỹ lưỡng. Chớ hấp tấp, chớ làm bừa, chớ làm liều. Chớ gặp sao làm vậy”. Cách làm khoa học này là cơ sở cho việc lãnh đạo đúng, trúng, sát hợp thực tế, tình hình.

Trước những vấn đề mới, khó, phức tạp, bên cạnh việc tham vấn bộ máy, đội ngũ trợ lý, giúp việc, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn trực tiếp đi nghiên cứu, khảo sát, tiếp xúc với cơ sở, địa phương để tìm hiểu thực tế, nắm bắt tình hình, thu thập thông tin cụ thể. Người chỉ rõ, muốn lãnh đạo đúng, trước hết phải quyết định mọi vấn đề cho đúng. Muốn quyết định cho đúng, trước tiên phải điều tra, nghiên cứu rõ ràng. Người yêu cầu cán bộ, đảng viên khi xử lý và giải quyết công việc cần phải tôn trọng hiện thực khách quan, không “tô hồng”, bóp méo sự thật, phải có tầm nhìn xa rộng, tránh rơi vào những việc, sự vụ thiển cận. Theo Người, khi ra quyết định công tác, xác định cách tổ chức, cách làm việc thì phải luôn căn cứ vào tình hình thực tế, xem xét mọi mặt. Người phê phán gay gắt những cán bộ mắc bệnh quan liêu, hình thức, ngồi bàn giấy chỉ nghe người ta báo cáo rồi ra quyết định, mà không nắm rõ tình hình thực tế,…

- Làm việc có chương trình, kế hoạch:

Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc theo chương trình, kế hoạch công tác cụ thể, chi tiết hằng năm, quý, tháng, tuần, từ dài hạn, trung hạn, đến ngắn hạn. Theo Người, chương trình, kế hoạch làm việc cần khoa học, cụ thể, chi tiết, không nên tham lam, thiết thực, vừa sức, “chớ làm kế hoạch đẹp mặt, to tát, kể hàng triệu nhưng không thực hiện được”.

Người yêu cầu, cần đặt kế hoạch cho sát hợp. Kế hoạch đặt ra để mình và mọi người thực hiện chứ không phải để chiêm ngưỡng, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”. Người chỉ ra khuyết điểm của cán bộ, đảng viên, nhất là của người lãnh đạo là: “Chương trình công tác thì quá rộng rãi mà kém thiết thực. Đặt ra kế hoạch và chương trình không xét rõ năng lực của những người thi hành kế hoạch và chương trình đó. Thành thử việc gì cũng muốn làm mà việc gì làm cũng không triệt để”. Cùng với đó, cán bộ, đảng viên thường mắc phải khuyết điểm là đầu tư nhiều công sức vào việc vạch ra chương trình, kế hoạch, nhưng lại ít tìm cách để thực hiện cho được kế hoạch, chương trình đã đề ra. Hơn nữa, chương trình, kế hoạch này thực hiện chưa xong, chưa biết kết quả thực hiện ra sao đã nghĩ đến chương trình, kế hoạch khác; hoặc xây dựng chương trình, kế hoạch làm việc, nhưng cách sắp đặt công việc không khéo, ôm đồm làm nhiều việc cùng một lúc, hoặc làm không đúng, lại thiếu những biện pháp thích hợp, thiếu quyết tâm, nên chương trình, kế hoạch đặt ra đều không thực hiện được. Do vậy, Người nhắc nhở: “Kế hoạch một phần, biện pháp phải hai phần, và quyết tâm phải ba phần, có như thế mới có thể hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch”.

- Làm việc gắn với kiểm tra, tổng kết, rút kinh nghiệm:

Thực hiện quan điểm của V.I.Lê-nin: Lãnh đạo không kiểm tra thì coi như không lãnh đạo, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất chú ý đến công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chủ trương, đường lối, chỉ thị, nghị quyết, chính sách của Đảng và của Nhà nước. Mục đích của kiểm tra là để xem các cấp thực hiện có đúng đường lối, chính sách không, để nắm được chất lượng, tiến độ công việc, tuân thủ quy trình, các bước tiến hành triển khai công việc,… Người chỉ ra một thực trạng: “Hiện nay, nhiều nơi cán bộ lãnh đạo chỉ lo khai hội và thảo nghị quyết, đánh điện và gửi chỉ thị, sau đó, thì họ không biết gì đến những nghị quyết đó đã thực hành đến đâu, có những sự khó khăn trở ngại gì, dân chúng có ra sức tham gia hay không. Họ quên mất kiểm tra, đó là một sai lầm rất to, vì thế mà “đầy túi quần thông cáo, đầy túi áo chỉ thị” mà công việc vẫn không chạy”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh còn rất quan tâm đến việc tổng kết, rút kinh nghiệm. Theo Người, mỗi khi làm xong một việc gì, dù thành công hay thất bại, đều cần tổng kết thực tiễn để rút kinh nghiệm những việc làm được, hoặc còn chưa làm được, phát hiện những khó khăn, vướng mắc làm cơ sở cho việc bổ sung, phát triển lý luận, đề ra chủ trương, biện pháp một cách sát hợp với điều kiện, tình hình thực tiễn. Trong thực tế quá trình lãnh đạo, Người thường xuyên kiểm tra, kiểm soát từ trên xuống dưới và từ dưới lên trên để có cái nhìn đúng đắn, khách quan về hoạt động của cán bộ, đảng viên, cũng như của các cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ.

- Làm việc phải cụ thể, kịp thời, thiết thực, có trọng điểm và nắm điển hình:

Người yêu cầu người cán bộ phải chân đi, mắt thấy, tai nghe, miệng nói, tay làm, óc nghĩ; phải lãnh đạo toàn diện và cụ thể, phải cẩn thận mà nhanh nhẹn, kịp thời, làm đến nơi đến chốn. Hồ Chí Minh phê phán căn bệnh “hữu danh vô thực” ở không ít cán bộ, đảng viên: “Làm việc không thiết thực, không từ chỗ gốc, chỗ chính, không từ dưới làm lên. Làm cho có chuyện, làm lấy rồi. Làm được ít, suýt ra nhiều, để làm một bản báo cáo cho oai, nhưng xét kỹ lại thì rỗng tuếch… Thế là không làm tròn nhiệm vụ của mình. Thế là dối trá với Đảng, có tội với Đảng. Làm việc không thiết thực, báo cáo không thật thà, cũng là một bệnh rất nguy hiểm”.

- Luôn đổi mới, sáng tạo trong công việc:

Người luôn suy nghĩ, tìm tòi, đổi mới trong công việc, không cứng nhắc, bảo thủ, đóng khung, cố chấp, mà rất linh hoạt, mềm dẻo khi xử lý, giải quyết từng vấn đề, sự việc cụ thể. Một ví dụ để minh chứng cho nhận định trên: Khi dự thảo công văn cho Bác, anh em giúp việc thường dựa vào các văn bản cũ đã được Người duyệt để làm theo. Không ngờ, có lần Người lại sửa khác đi. Anh em giúp việc có ý thanh minh: Thưa Bác, cháu thấy trong văn bản trước Bác đã thông qua một câu như vậy rồi ạ. Người nói, lần trước Bác chưa nghĩ ra, lần này Bác thấy phải sửa tiếp cho tốt hơn. Có thể thấy, phong cách làm việc của Người là luôn đổi mới, sáng tạo, không cứng nhắc, không chấp nhận tư duy lối mòn, kinh nghiệm chủ quan, mà hướng tới sự mới mẻ, hiệu quả để ngày càng đạt kết quả tốt hơn.

2. Chi bộ Văn phòng Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau học tập và làm theo theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về “Tác phong làm việc khoa học”

Để làm tốt việc học tập theo Bác về “Tác phong làm việc khoa học” và thực hiện tốt Nghị quyết về phương hướng, mục tiêu trong năm 2021, Chi bộ Văn phòng xác định trong thời gian tới đảng viên trong Chi bộ cần thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:

Một là, mỗi cán bộ, đảng viên cần nâng cao ý thức, tinh thần trách nhiệm với công việc. Học và làm theo Bác không phải là bằng những điều cao siêu, to lớn, mà cần bắt đầu từ những lời nói, việc làm, bằng thái độ, cách ứng xử trong xử lý và giải quyết công việc hằng ngày. Đó là sự tự ý thức về trách nhiệm của mình trong công việc chung, là việc cố gắng, nỗ lực hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ ở cương vị công tác. Mỗi người cần thấm nhuần, khắc sâu lời Bác dạy: Cán bộ, đảng viên “là người đày tớ trung thành và tận tụy của nhân dân”; “phục vụ nhân dân là phục tùng chân lý”; “làm công bộc cho dân là một việc làm cao thượng”.

Một trong những phẩm chất quan trọng của người cán bộ, đảng viên là phải có phương pháp, tác phong làm việc khoa học, trung thực, khách quan để hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, được quần chúng nhân dân tín nhiệm. Bởi vì, khi người cán bộ, đảng viên có tri thức khoa học và kỹ thuật, có trình độ lý luận cách mạng, có năng lực công tác và luôn tâm huyết với nghề nghiệp, nhưng nếu không có phương pháp, tác phong làm việc khoa học, xa rời thực tiễn, ít chịu cập nhật những biến đổi của tình hình, thậm chí chuyên quyền, quan liêu, độc đoán... thì khi thực hiện các nhiệm vụ thường gặp khó khăn, vướng mắc, chất lượng và hiệu quả công việc sẽ không đạt được như mong muốn.

Để khắc phục những biểu hiện của phương pháp, tác phong làm việc thiếu tính khoa học, thiếu tính thực tiễn tồn tại ở không ít cán bộ, đảng viên, là cần phải có những biện pháp cụ thể, mà Hồ Chí Minh gọi là “cách lãnh đạo”. Đó là nghệ thuật công tác lãnh đạo, quản lý của người cán bộ, đảng viên, được biểu hiện bằng phương pháp, tác phong làm việc khoa học, thiết thực, hiệu quả. Người cán bộ, đảng viên không những vừa phải có đức, có tài, vừa “hồng” vừa “chuyên”, nhưng đồng thời cũng phải có “cách lãnh đạo”. Phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện trong mọi điều kiện, hoàn cảnh công tác để không ngừng hoàn thiện phương pháp, tác phong làm việc khoa học, trung thực, khách quan, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.

Hai là, mỗi cán bộ, đảng viên cần ý thức đầy đủ về việc học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh; xác định đây không chỉ là trách nhiệm của người đảng viên, mà còn là một giải pháp để hoàn thiện phong cách làm việc, nâng cao chất lượng công tác. Trước hết, mỗi đảng viên cần tự nhìn nhận, đánh giá các phương pháp, tác phong làm việc chưa khoa học, chưa hiệu quả của bản thân. Trên cơ sở đó xác định phương hướng và các biện pháp cụ thể để dần hình thành phong cách làm việc mới.

Cụ thể, mỗi đảng viên cần rèn luyện phong cách làm việc khoa học. Đối với các công việc chuyên môn của Văn phòng và các nhiệm vụ được cơ quan, đoàn thể giao, cần có sự bố trí, sắp xếp khoa học về trình tự ưu tiên, thời gian tiến hành, tránh để chồng chéo, bị động. Để công việc của mình được thực hiện có sự đổi mới, khoa học thì bản thân phải tích cực tìm tòi, nghiên cứu, cập nhật các văn bản, tài liệu liên quan đến công tác được giao cũng như luôn học hỏi kinh nghiệm hay từ đồng nghiệp, từ thực tiễn để làm tốt công việc được giao. Bản thân lập kế hoạch cụ thể, bố trí thời gian và phương pháp làm việc khoa học, việc gấp thì phải làm trước; tránh tình trạng công việc bề bộn, gặp việc nào làm việc ấy dẫn đến quên việc và không hoàn thành công việc được giao.

Ba là, trong công tác chuyên môn, cần có sự đầu tư chuyên sâu với sự chính xác tối đa về kiến thức và đảm bảo thường xuyên cập nhật văn bản mới, kiến thức thực tiễn mới. Việc giải quyết các công việc, nhất là đối với công tác phối hợp và giải quyết các vấn đề phát sinh cần nắm rõ tình hình, phân tích, đánh giá để lựa chọn phương án giải quyết tối ưu, làm được đến đâu báo cáo đến đấy, không vì thành tích của cá nhân mình, gia đình mình, đơn vị mình mà báo cáo sai sự thật, có nhược điểm, khuyết điểm phải tự phê bình và phê bình, có phương hướng và biện pháp cụ thể, quyết tâm khắc phục, sửa chữa.

KẾT LUẬN:

Trong tình hình hiện nay, việc đổi mới phong cách làm việc theo tư tưởng và tấm gương về phong cách làm việc của Hồ Chí Minh đang là một vấn đề quan trọng và cấp thiết. Trước tiên, mỗi cán bộ, đảng viên phải thấy rõ ý nghĩa tầm quan trọng và nội dung yêu cầu của học tập và làm theo phong cách làm việc của Hồ Chí Minh. Từ đó, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải tự mình tu dưỡng, rèn luyện nâng cao trình độ học vấn, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nắm vững tri thức về con người, biết trao đổi, làm việc với từng đối tượng con người cụ thể một cách thật sự dân chủ, văn hóa. Đồng thời, để hình thành phong cách làm việc khoa học yêu cầu mỗi cán bộ đảng viên phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân.

Dẫu biết rằng, xây dựng và rèn luyện theo phong cách khoa học của Bác cần có thời gian. Nhưng điều quan trọng là sự tự nguyện, tự giác, nghiêm khắc với bản thân của từng cán bộ, công chức. Mỗi ngày một việc tốt, mỗi ngày một việc có ích... chắc chắn sẽ trở thành những “công bộc” trung thành, tận tụy của nhân dân, đúng như Người hằng mong muốn, như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “ …đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”. Rèn luyện đạo đức cũng như tác phong của mỗi người không thể trong ngày một ngày hai, mà cần phải rèn luyện thường xuyên, thực tiễn luôn thay đổi, đặt ra những yêu cầu mới của nhiệm vụ cách mạng nếu không tự tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, tác phong của bản thân, mỗi cán bộ, đảng viên sẽ không thể đáp ứng yêu cầu của thời cuộc.

Vì vậy, mỗi cán bộ, đảng viên Chi bộ Văn phòng phải học tập, rèn luyện không ngừng, học không chỉ là nghĩa vụ để chuẩn hóa cán bộ theo yêu cầu của Đảng mà còn phải là nhu cầu tự thân, học tập thường xuyên, học tập suốt đời để vừa có phẩm chất tốt, có năng lực chuyên môn vững mà còn phải có tác phong làm việc thực sự khoa học để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của đơn vị.

Chi bộ Văn phòng